ÇekTürk İçin Paskalya Demek, Aile Ziyaretleri Demek

ÇekTürk İçin Paskalya Demek, Aile Ziyaretleri Demek

By
. .

Öncelikle bilmeyenler için, Çekya’nın yaklaşık % 70’inin ateist olduğu söylense de, Çekler hala Hristiyan geleneklerini sürdürmekte olup, Paskalya (Çekçe: Velikonoce) ise bunlardan yalnızca biridir. Her sene, 21 Marttan (baharın başlangıcı) sonraki ilk bahar dolunayından sonraki pazar günü Çekya’da Paskalya kutlanır. Bu sene ise Çekya paskalya günü: 16 Nisan 2017 Pazar günü! Çek Cumhuriyeti resmi tatil günleri için tıklayın.

Çekya Paskalya gününden önceki haftanın her günü, bir renk ile özdeşleşir:rechtacka

  • Mavi pazartesi : Kiliseye mavi bezler, tekstiller asılır.
  • Gri salı : Ev kadınları evi temizler.
  • Çirkin / siyah çarşamba : Binalarda varsa şömineler temizlenir. Bugün somurtuk kişinin ise bundan sonra yılın her Çarşamba günü somurtacağı söylenir.
  • Yeşil perşembe: Yeşil yemekler, örneğin ıspanak yenilir ki tüm yıl boyunca sağlıklı kalınsın. Bugün kilise çanlar Roma’ya uçtuğundan, bugün kiliselerde çanlar çalmaz. Sadece erkekler tahta bir gereç Řechtačka ile ses çıkarırlar.

Yeşil Perşembe de bunlardan biri olup, yeşil birayı sadece yılın bu zamanında bulabilirsiniz. Çek arkadaşlarıma sorduğumda, sadece renklendirici dediler, Alman arkadaşım ise Almanya’da yapışkan otu konulduğunu söyledi. Biz de denemeden geçemedik, psikolojik etki midir bilinmez tadı çok leziz ve farklı geldi:

yesil_bira_cek_birasi_paskalya_cekturk  yesil_bira_cek_paskalya_gelenek_cekturk

Çekya Paskalya – Özel Günler

  • Büyük cuma ise üzgün bir gündür. Çünkü İsa’nın çarmığa gerildiği gündür. Bugün toprak açılır ve içinde hazine bulunacağına inanılır. Bugün toprak çok eşilmemelidir. Bugün evlerde kıyafetlerin yıkanmaması gerektiği söylenir.
  • Beyaz cumartesi: İsa’nın mezara konulduğu gündür. Evde ise pişirmelisiniz, paskalya çöreği (mazanec), kuzu “keki” yapımı (beránek) ve erkeklerin kızların poposuna vurması için dallardan upuzun bir örgü (pomlázka) hazırlanmalı. İsterseniz bugün yumurtaları boyamaya başlayabilirsiniz. Bugünün en kutsal günlerden biri olduğuna inanılır.
  • Pazar günü ise, daha doğrusu cumartesiyi pazara bağlayan gecede, İsa’nın yeniden doğduğuna inanılır. Pazartesi için hazırlık ve yemekler yapılır.
  • Büyük paskalya (kırmızı pazartesi) günü ise erkekler bu hazırladıkları “örgü tahtalar” ile kızların popolarına sağlıklı kalmaları için vurması ve kızlar karşılığında erkeklere kırmızı dekore edilmiş paskalya yumurtası vermeli.

ÇekTürk için Paskalya demek, aile ziyaretleri demek!

cekturk_prag_paskalya_benesov

Her sene her bayramda klasik olarak, Prag’a sadece 45 km uzaklıkta olan Benešov’da oturan Çek anneanne ziyaret edilir. Bu sene de aynen öyle, 15 Nisan Cumartesi günü anneannede öğle yemeği (dakik olarak her sene 12:00’de!) ile başladı. “Španělský ptáček” yani Türkçesi İspanyol kuşu denen, içinde yumurta – turşu – sosis – salam barındıran büyük bir köfte gibi, Çek’e hatta Benešov bölgesine özel tarihi Ferdinan birası ile yemek başladı. (İspanyol kuşunu da içerek Çek yemekleri yazımız için tıklayınız.)

Sonrasında yine Paskalya geleneklerin uygun, böreğe benzettiğim, içinde ısırgan otu, salam, tütsülenmiş et olan (nádivka) ile devam etti. Ve sürpriz bir şekilde yine Noel geleneklerini anımsatan Çek ekmekleri yani “rohlik” şeklindeki “cukrovi“,  yine ortaya çıkıverdi: rohličky!

Ancak bu sene ek olarak yine Benešov yakınlarında sessiz sakin, sadece 50 kişinin yaşadığı Mladovice’de teyze ve kuzen, hatta kuzenin tatlı bebeği Veronika da ziyaret edildi. 🙂 Teyze bize “hop hop” dediği yani hızlıca, fazla uğraşmadan ama çok sanatsal ve güzel bir görünüme sahip Çek paskalya pastası hazırlamıştı!

cek_bayram_paskalya_gelenek_cekturk

Çekya Paskalya 2017 sürprizi olarak ise, Milan’ın senelerdir görmediği, Myslíč ‘te oturan neşeli ve tatlı kuzeni Marta’yı ziyaret ettik:

cek_bayrami_paskalya_benesov_cekya_cekturk  acekturk_cek_turk_aile_prag_cekya_paskalya

Hatta tatlı ve sempatik, kahkahalar ile gülen Marta bize, tüm ziyaret boyunca gözlerimin içine bakan bu beránek (kuzu şekilli kek!) hazırlamıştı. Tam her köşeden bana bakan tavşanlara alıştım bu sefer de çıktı! Paskalya çöreği zaten paskalya sofralarının olmazsa olmazı…

cekturk_cek_yemek_tatli_paskalya_corek

Bunun haricinde, ağaçtaki çiçek tomurcukları ile evlerde çiçekler ile birlikte dekorasyonlar yapılır. Türkçe’de “kedicik” anlamına gelen “kočička” şekilli bu dekoratif unsurdan bahsetmeden geçemeyeceğim.

paskalya_cekturk_prag

Çekya Paskalya bayramında, bizim neredeyse 12 saat dışarıda, hatta Prag dışında kalmamızı sağlayan bu bayram günü çok güzel geçti. Bugün ise yumurta boyayarak geçecek, sizlerle de paylaşmayı diliyoruz.

easter-flavor-1180982

Çek Cumhuriyeti bayramları yazılarımız için tıklayın.

ÇekTürk, kutlayan herkese, ailesi ve sevdikleri ile birlikte mutlu paskalyalar diler!

Çekçe olarak ise… Veselé Velikonoce!