[:tr]Meşhur Çek Heykeltıraş David Černý Gözünden Prag

Prag heykelleri… Prag’ı gezenler şehrin değişik yerlerinde bir çoğunu absürd veya sürrealist olarak niteledikleri bir çok
heykelle karşılaşırlar. Belki bir kaç tanesinin adını veya hikayesini bile biliyor olabilirsiniz. Bu yazıdaki amacımız, bu heykelleri yapan, 1967 doğumlu değerli Çek sanatçıyı ve sanatçının Prag’ın bir çok yerinde bulunan sana eserlerini tanıtmak ve eserlerin hikayeleri ile sizleri şaşırtmak, gülümsetmek. Gelelim Meşhur Heykeltıraş David Černý Gözünden Prag nasıl görünüyor’a?

David Černý Kimdir ?

1967 yılının 15 Kasımında Prag’da dünyaya gelen David Černý, dünyaca ünlü, komünizm karşıtı Çek heykeltıraştır. Çalışmaları Prag’ın bir çok yerinde görülebilir. Sanatçıyı anlatmaya, eserleriyle devam edelim.

Meşhur Heykeltıraş David Černý Gözünden Prag

1) Pembe Tank, 1991

1991 yılı Nisan ayında David Černý, 23 Sovyet tankını pembeye boyayarak kendini karmakarışık bir politik münakaşanın içerisinde bulur. Anıtın bir parçası ülkenin Ruslar tarafından kurtuluşunu anma amacıyla Sovyet tank tayfası tarafından 1991 yılında hala bir Ulusal anıt olarak kabul edilmekteydi. Černý’nin bu girişimi bir yaygara kopması için yeterli oldu, kısacası tutuklandı. Ne kadar sanatsal bir eylem olsa da aslında bir politik noktaya değinmiş oldu. 40 yıl gibi uzun bir zaman boyunca politik bir güç olarak görülmüş olan tank, komünistler suistimale uğramış oldu. 1989’dan sonra Kadife devrimi ülkeye demokrasi getirmişti, Černý bu ulusal anıtı tarihi bir anlam veya amaçtan yoksun olarak güçsüz, neredeyse güzel, yüzeysel bir nesneye dönüştürdü.

Pembe Tank, Prag’ın 20 km güneyindeki Le šany Askeri Müzesi’nde görülebilir.

2) Quo Vadis? (Nereye Gidiyorsun), 1990

İlk defa 1991 yılında “Eski Şehir Avluları – Old Town Courtyards” sergisinde sergilenen heykel, latince “Quo Vadis?“, yani “Nereye Gidiyorsun?” anlamına gelmektedir. 1989 Berlin duvarının yıkılmasını takiben, Doğu ve Batı Almanya’nın birleşmesi, başkentin Berlin’e taşınması ve nihayetinde ortak para birimi olan Mark’ı kullanmaya başlamalarına ithafen yapılmış bir eserdir. Bu heykelde kullanılan malzeme bir Trabant arabadır. Trabant arabalar ise sosyalizmin bir simgesi olarak Doğu Almanya’da üretilen ve kullanılan arabalardır. Old Town meydanındaki sergide heykel sadece geceleri sergilenmiştir. Heykel o günden beri Malá Strana’da bulunan Federal Almanya Cumhuriyeti Büyükelçiliği bahçesinde bulunmaktadır.

Kulllanılan malzemeler : Trabant araba gövdesi, cam elyafı ve metal
Boyutları : 430 x 450 x 165 cm
Konum : Prag Alman Konsolosluk Bahçesi

3) Silahlar (Pistole NY), 1994

İlk olarak New York Dünya Ticaret Merkezi’nde “Prag Şöleni” adlı şovun bir parçası olarak sergilendi. Birbirine doğrultulmuş bu dört dev siyah silah, AMoYa Müzesi’nin bahçesinde uzun zamandan beri sergilenmektedir.

Kullanılan malzemeler : Cam Elyafı
Boyutları : 420 x 220 x 63 cm
Konum : AMoYa Müzesi

4) Prag Bebek Heykelleri: Kampa Bebekleri, 1995

İlk olarak 1994 yılında Chicago Modern Sanatlar Müzesi’nde “İnancın Arkasında” adlı sergide tanıtılan David Černý’nin Bebek isimli eseri, başta Amerika olmak üzere, Londra’da dahil bir çok şehirde sergilendikten sonra 1995 yılından beri Kampa adasında bulunmaktadır. Černý bu eserinde, komünizm zamanlarına atıfta bulunarak insanların yetişkin olması için ehliyetlerinin olmadığını, vücudun gelişip büyümesine rağmen kendilerini geliştirmeden hala bebek gibi davrandıklarını göstermektedir.

Kullanılan malzemeler : Bronz
Boyutları: Uzunluk – 350 cm
Yükseklik – 260 cm
Konum : Kampa Müzesi’nin yanı

5) Salınan Adam Sigmund Freud, 1996

1997 yılında yapılan ve ilk olarak Saygı 97 sergisinde görücü karşısına çıkan bu heykelde Berlin, Stockholm ve Londra gibi şehirlerde salındıktan sonra günümüzde ise eski şehirde yer alan Husova Caddesi’ni kullanan Praglıları, yerli ve yabancı turistleri selamlamaktadır. Sol eli cebinde, sağ eliyle salınan Sigmund Frued’un küçük bir heykeli olan eser, entellektüel kişilere atıfta bulunarak yapılmıştır.

Kullanılan malzemeler : Parke
Boyutları : 233 x 60 x 45 cm
Konum : Husova Caddesi

6) Ters Duran At Heykeli, Prag 1999

Koca cüsseli ölü bir atın üzerinde bulunan Aziz Vitus heykeli ilk olarak Jindřišská sokağı üzerine yeni açılan posta ofisinde 1999 yılında sergiye açılmıştır. Ardından posta ofisi müdürünün hiç bir neden gösterilmeden “Bu kadarı fazla!” dediğinde at heykeli bir süreliğine Wenceslas Meydanı’nda sergilenmiş ve sonunda Çek Cumhuriyeti’nin ilk Cumhurbaşkanı olan aynı zamanda piyes yazarı Václav Havel’in sahibi olduğu Lucerna Pasajı’nda kalıcı yerini almıştır.

Kullanılan malzemeler : Polistiren, epoksi reçinesi
Boyutları: Uzunluk – 470 cm
Yükseklik – 290 cm
Konum : Lucerna Pasajı

7) Et, 2000

Başta piyes yazarı Cumhurbaşkanı Václav Havel olmak üzere, artist Theodor Pištěk ve şair ve artist Jiří Kolář tarafından 27 Mayıs 1990 yılından beri genç sanatçıları desteklemek amacıyla, başarılı olanlara filozof ve eleştirmen Jindřich Chalupecký adına ödüller verilmeye başlanmıştır. 1999 yılında ise David Černý bu ödülü kazanan olmuş ve fırsatını bulmuşken Et isimli heykelini ödülün verildiği Veletržní Sarayı’nda sergilemiştir. 2001 yılında normalde bir et fabrikası olan yeri alarak bir sanat ve kültür evi haline getirmiştir, duvarına da bu heykelini koymuştur.

Kullanılan malzemeler : Elyaf cam
Boyutları : 500 x 160 cm
Konum : Meet Factory

8) Prag Bebek Heykelleri: Žižkov Televizyon Kulesi Bebekleri, Prag 2001

David Černý’nin “Bebek” adlı heykeli bir çok müze, sergi ve ülkeyi gezdikten sonra bir süreliğine 1999 yılında Londra’da bulunan Çek Cumhuriyeti Büyükelçilik binasının da duvarlarını süslemiştir. 2000 yılında Prag’ın Avrupa Kültür başkenti olması nedeniyle David Černý’nin kişisel uğraşları sonucunda Çek bürokrasisini yenerek kalıcı olarak 2001 yılından beri cam elyaftan yapılan 10 tane bebeği Žižkov’da ki TV kulesinde yer almaktadır.

Kullanılan malzemeler : Elyaf cam
Boyutları : 190 x 90x 270 cm
Konum : Zizkov TV Kulesi

9) Yalakalık, 2003

Bir modern sanatlar galerisi olan Futura’nın bahçesinde yer alan bu heykeller iki büyük cüsseli yarım insan şeklinde yapılmışlardır ve merdiven aracılığıyla heykelin bir tanesinin anüsüne çıkılabilir ve Çek Cumhuriyeti’nin 2. Cumhurbaşkanı Václav Klaus ve Ulusal galerinin eski müdürü Milan Knížák’ın birbirlerini besleyerek karşılıklı söyledikleri “We Are The Champions” şarkısını dinleyebilirsiniz, heykelin neden ve kime atfen yapıldığı video aracılığıyla açıklanmıştır.

Kullanılan malzemeler : Karışık araçlar
Boyutları : Uzunluk – 520 cm
Konum : Futura Galeri

10) İşeyen Adamlar, Prag 2004

Kafka Müzesi’nin bahçesinde bulunan bu iki bronz heykelin kalçası ve erkek üreme organı mafsallı motor sayesinde hareket etmekte ve Çek Cumhuriyeti sınırlarından oluşan şekil içinde yer almaktadırlar. Sabit akış sayesinde Çek ünlülerin isimlerini yazmaktadır, bu heykellere göndereceğiniz mesaj sayesinde istediğinizi yazdırabilirsiniz. New York Times’ın 2009 yılında yaptığı röportajında David Černý hakkında hakkında şu şekilde bahsedilmiştir: “Zeki yorumuyla (heykeller hakkında) fazla alçak gönüllü, işgal ve istila çağında bir şeyi zorla ve kendi çabasıyla yapan, zar zor bir şeyler kazanabilen bir Çek”.

Kullanılan malzemeler : Bronz, mekanik, elektronik ve GSM girişi
Boyutları : Uzunluk – 210 cm
Konum : İşeyenler Çeşmesi – Kafka Müzesi

11) Köpek Balığı ( Shark ), 2005

Černý’nin AMoYa Müzesi’nin bahçesinde sol tarafta küçük bir odada sergilenen bir diğer tartışmalı eseri ise Damien Hirst’ün”Yaşayan birinin zihninde ölümün fiziki imkansızlığı” eserine direkt parodi olarak yapılmış Köpek balığı eseridir.

Kullanılan malzemeler : Su, Laminat ve metal
Boyutları : 190 x 90x 270 cm
Konum : AMoYa Müzesi

12) Embriyo, 2008

David Černý’in en az bilinen ve halka açık eserlerinden bir tanesi olan Embryo, Old Town bölgesinde olmasına rağmen turistlerin yoğun olarak kullandıkları güzergahlar üzerinde bulunmamaktadır. Na Zábradlí Tiyatrosu’nun duvarında büyükçe bir damla gibi akaç borusunun tam ortasına yapılmıştır. Tiyatronun 50. yıl dönümü için 9 Aralık 2008’de yapılmıştır. Geceleri, içerisine yerleştirilen LED aydınlatma sayesinde parlamakta ve görülmeye değer bir hal almaktadır.

Kullanılan malzemeler : Cam elyafı ve LED
Boyutları : Yükseklik – 120 cm
Konum : Anesnka Meydanı

13) Hızlı Ayarlanmış Kafatası, 2010

DOX Modern Sanatlar Müzesi’nin çatısında bulunan bu heykel kırmızı renkte oldukça büyük bir kafatasıdır, saat yönünde dönen kafatası, zamanın gelip geçiciliğine atıfta bulunmaktadır.

Kullanılan malzemeler : Cam elyafı, motor ve çelik
Boyutları : Küreğin uzunluğu – 300 cm
Konum : DOX Modern Sanatlar Müzesi

13) Hamile Kadın, 2013

Bu heykel ise esprili, ilginç, hatta tartışmalı bir eser olmasının yanında David Černý’nin sanatını ve dehasını herkesin görebileceği halka açık ve sokak üzerinde bulunan tek eseridir. Çelikten yapılan ve 6 metre uzunluğunda olan heykelin içine girilecek yeri bile vardır.

Kullanılan malzemeler : Çelik
Boyutları : Yükseklik – 6m
Konum : Dlouhá Sokağı

13) Kafka Kafası / Kafka Heykeli Prag 2014

David Černý’nin en yeni eseri olan Kafka, Prag’da bulunan Quadrio AVM‘nin bahçesinde yer almaktadır. 39 ton ağırlığında birbirinden bağımsız hareket eden 42 katmandan oluşan eser, katmanların hareketlerine bağlı kalarak Kafka’yı her türlü ruh hali içinde görmenize olanak sağlıyor.

Kullanılan malzemeler : Çelik
Boyutları : yükseklik – 6 m
Konum : Kafka

Prag doğumlu sanatçı David Černý’nin, Çek Cumhuriyeti’ne daha bir çok değerli eser bırakarak adından söz ettireceğine eminiz. Biz kendisini takip etmeye ve yeni eslerini sizlerle paylaşmaya devam edeceğiz.

Prag ve çevre şehirlere geziler, Türkçe rehber, otel-havaalanı transferleri, Prag’da Orta Çağ gecesi, Vltava Nehri tekne turu, Çek birası tadımı-müzesi-spa, Prag’da etkinlik biletleri, Çek otelleri, Çek restoranları ve diğer turizm hizmetleri için iletişim:
info@cekturk.com
+420775177364