Bugün Çek Cumhuriyeti’nde önemli günlerden bir tanesi yaşanıyor. Çek halkının değer verdiği ve tarihlerinde derin bir iz bırakmış olan Jan Palach‘ın ölüm yıl dönümü her yıl olduğu gibi, bu yıl da 19 Ocak’ta anılmaktadır. Jan Palach için önceki günlerden itibaren birçok tören düzenlenip, özellikle kendini yaktığı Wenceslas Meydanı oldukça aktik olmaktadır denebilir.

Jan Palach Kimdir?

Prag Üniversitesi’nde felsefe öğrencisi olan Jan Palach, siyasi liberalleşme reformlarından biri olan Prag Baharı‘nın destekçilerindendi. 20-21 Ağustos 1968 tarihlerinde Prag Baharı reformlarını durdurmak için Varşova Paktı Çekoslavakya’yı işgal etti. Bu müdaheleyi protesto etmek üzere Jan Palach 16 Ocak 1969’da kendini Venceslas Heykeli’nin önünde ateşe vermiştir. Kaldırıldığı klinikte 19 Ocak tarihinde hayata veda etmiştir.

Jan Palach’ın ölümünden bir ay sonra yani 25 Şubat’ta, Jan Zajic adlı başka bir Çek genci, aynı yerde Palach adına düzenlenen anma töreninde kendini yaktı.  Ancak ne yazık ki komünist rejim iki genç için de cenaze töreni düzenlenmesini ve Prag’a defnedilmelerini yasakladı. Komunist rejimin yıkılmasından sonra iki genç için de anıt yapıldı. Aşağıdaki fotoğrafta görebileceğiniz üzere Venceslas Meydanı’nda yer alan, Palach’ın kendini yaktığı yer haç ile işaretlenmiştir.

Jan Palach, sadece Çek Cumhuriyeti’nde bilinen ve anılan bir isim değildir. İtalya’da, Belçika’da, İngiltere’de, İsviçre’de ve Bulgaristan’da da Jan Palach hatırasına yapılmış abideler bulunmaktadır. Çek Cumhuriyeti’nde ise pek çok ilkokula, caddeye ve meydana Palach’ı onurlandırmak adına, onun ismi verilmiştir. Günümüzde de özellikle bir önceki jenarasyon tarafından Palach’ın önemsendiğini ve Venceslas Heykeli’nin önüne ölüm yıl dönümünde çiçekler bırakıldığını görüyoruz.

Jan Palach ile İlgili Bir Film: Horící ker

Jan Palach’la ilgili 2013 yılında “Horící ker” adlı bir film çekilmiştir. Film fragmanını izledikten sonra bir hayli etkilendiğimi itiraf etmeliyim, Çek ulusunun yaşadığı ızdırap dolu günleri çok iyi anlattığını düşünüyor, sizlerin de izlemesini tavsiye ediyorum.