Çekler ve Paskalya Gelenekleri, Renkleri

Çekler ve Paskalya Gelenekleri, Renkleri


Çekya’nın yaklaşık % 70’inin ateist olduğu söylense de, Çekler hala Hristiyan geleneklerini sürdürmekte olup, Paskalya (Velikonoce) ise bunlardan yalnızca biridir. Her sene, baharın başlangıcı olan 21 Mart tarihinden sonraki ilk bahar dolunayından sonraki pazar günü Paskalya, inançlıların duaları ile kiliselerde ve evlerde kutlanır. Bu sene ise paskalya günü tam da bugün: 1 Nisan 2018 Pazar günü! Geçen seneki Çekya paskalya yazımıza ise buradan ulaşabilirsiniz.

Çekya Paskalya Zamanı Aile Zamanı Demek

ÇekTürk için paskalya demek = aile zamanı demek! Şehir dışındaki Çek anneannemizi ve bazen diğer Çek akrabalarımızı da ziyaret ettiğimiz, geleneksel paskalya çöreği, hatta bu sene paskalya cukrovileri de yediğimiz, paskalya yumurtaları boyayıp süsleyip bitkiler ile evlerimizi dekore ederek aslında baharın gelişini de kutladığımız keyifli bir bayram…

  

Paskalya gününden önceki haftanın her günü, bir renk ile özdeşleşir ve biz de bu yazımızda size bu renklerin anlamlarından bahsedeceğiz:

Çekya Paskalya: Mavi Pazartesi

Bugün kiliselere mavi bezler, tekstiller asılır.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Gri Salı

Paskalydan önceki bu Salı günü, ev kadınları evlerini temizler. Adeta bir bayram temizliğine adanmış bir Salı günü diyebiliriz. 🙂

Çirkin / siyah Çarşamba

Binalarda varsa şömineler temizlenir. Bugün somurtuk kişinin ise bundan sonra yılın her Çarşamba günü somurtacağı söylenir.

Çekya Paskalya: Yeşil Perşembe:

Yeşil yemekler, örneğin ıspanak yenir ki tüm yıl boyunca sağlıklı kalınsın. Bugün kilise çanlarının Roma’ya uçtuğuna inanıldığından dolayı, bugün kiliselerde çanlar çalmaz. Sadece erkekler tahta bir gereç Řechtačka ile ses çıkarırlar.

Bugünün, eskiden din adamlarının yeşil renk giyiyor olması ile özdeşleştirildiği söylenir…

 rechtacka

Yeşil Perşembe de bunlardan biri olup, yeşil birayı sadece yılın bu zamanında bulabilirsiniz. Çek arkadaşlarıma sorduğumda, sadece renkelendirici dediler, Alman arkadaşım ise Almanya’da yapışkan otu konulduğunu söyledi. Biz de denemeden geçemedik, psikolojik etki midir bilinmez tadı çok leziz ve farklı geldi:

yesil_bira_cek_birasi_paskalya_cekturk   yesil_bira_cek_paskalya_gelenek_cekturk

Büyük Cuma

Bugün aslında üzgün bir gündür. Çünkü İsa’nın çarmığa gerildiği gündür. Bugün toprak açılır ve içinde hazine bulunacağına inanılır. Bugün toprak çok eşilmemelidir. Bugün evlerde kıyafetlerin yıkanmaması gerektiği söylenir.

Beyaz Cumartesi

İsa’nın mezara konulduğu gündür. Evde ise pişirmelisiniz, paskalya çöreği (mazanec), kuzu “keki” yapımı (beránek) ve erkeklerin kızların poposuna vurması için dallardan upuzun bir örgü (pomlázka) hazırlanmalı. İsterseniz bugün yumurtaları boyamaya başlayabilirsiniz. Bugünün en kutsal günlerden biri olduğuna inanılır.

Kuzu keki (beránekfotoğrafı ise aşağıdaki gibidir:

Çiçek Pazarı

Pazar günü ise, daha doğrusu cumartesiyi pazara bağlayan gecede, İsa’nın yeniden doğduğuna inanılır. Pazartesi için hazırlık ve yemekler yapılır.

Kırmızı Pazartesi = Büyük Paskalya

Bugün ise erkekler bu hazırladıkları “örgü tahtalar” ile kızların popolarına sağlıklı kalmaları için vurması ve kızlar karşılığında erkeklere kırmızı dekore edilmiş paskalya yumurtası vermeli. Bugün de Çekya’da resmi tatil günüdür.

ČeskoTurecko / ÇekTürk olarak, kutlayan herkese ailesi ve tüm sevdikleri ile birlikte mutlu paskalyalar dileriz.

Çekçe olarak ise… Veselé Velikonoce! 🙂